In Europa in het algemeen en in Nederland in het bijzonder richten producenten, consumenten, aannemers en overheden zich steeds meer op het beperken van de emissies uit bouwproducten gedurende het gebruik ter voorkoming van vervuiling van grond- en oppervlaktewater. Dak & Milieu ondersteunt dit beleid door onderzoek binnen de dakbedekkingssector te stimuleren en kennis en ervaring te communiceren.

Aanvankelijk waren de Dak & Milieu activiteiten alleen gericht op het Nederlandse Besluit Bodemkwaliteit (vroeger Bouwstoffenbesluit) . Maar de kennis van Dak & Milieu over ‘Emissie/uitloging’ wordt in middels ook in Europa gebruikt om het onderwerp “dangerous substances” in de Europese productnormen te regelen. Daarbij pleit Dak & Milieu, gebaseerd op onderzoek en ervaring, voor het gebruik van emissie-(uitloog-)eisen in plaats van samenstellingseisen voor producten.

BESLUIT BODEMKWALITEIT

Het Besluit Bodemkwaliteit is de opvolger van het Bouwstoffenbesluit en is bedoeld om de ongewenste verspreiding van stoffen naar het milieu te voorkomen. Ook geeft het Besluit het hergebruik van afvalstoffen in bouwstoffen duidelijkheid over (recycling). Nederland loopt op dit punt voorop in Europa. Bitumineuze afdichtingsmaterialen voldoen ruimschoots aan deze milieuhygiënische eisen. Dit is belangrijk voor bitumen dakbedekkingsmaterialen die inmiddels in Nederland vaak worden gerecycled. Klik hier voor meer informatie over het besluit Bodemkwaliteit. [www.rwsleefomgeving.nl/onderwerpen/bodem-ondergrond/bbk]

BESLUIT BODEMKWALITEIT GECERTIFICEERD

Dak & Milieu beheert al circa 20 jaar namens vrijwel alle leveranciers en producenten van bitumen dakbedekkingmaterialen op de Nederlandse markt het certificatiecluster besluit Bodemkwaliteit. De deelnemers [link naar blad deelnemers] leveren bitumen dakbedekkingproducten die gecertificeerd zijn op de milieuhygiënische-eisen uit het Besluit Bodemkwaliteit. Deze certificatie betekent dat bitumen dakbedekkingsmaterialen de enige producten voor het platte dak zijn die kunnen aantonen dat aan de eisen van het Besluit Bodemkwaliteit wordt voldaan. Ook bitumen shingles voor toepassing op het hellende dak worden onder certificaat geleverd. Deze certificatie betekent dat de productielocaties bij voortduring onafhankelijk worden gecontroleerd op de milieuhygiënische eisen. Kernpunten bij deze controles zijn het grondstoffengebruik en productverificaties in gespecialiseerde laboratoria.

DE CERTIFICATEN

De eisen en bepalingsmethoden voortvloeiend uit het Besluit Bodemkwaliteit zijn voor bitumen afdichtingsmaterialen vastgelegd in de nationale beoordelingsrichtlijn 9327. De gecertificeerde bitumen afdichtingsmaterialen van de Dak & Milieu deelnemers zijn herkenbaar aan het KOMO® of het NL-BSB® keurmerk op de verpakking van het product. Deze ‘erkende kwaliteitsverklaring’ betekent dat deze producten door het bevoegd gezag moeten worden geaccepteerd als producten die voldoen aan de Nederlandse wettelijke eisen.

RUIMSCHOOTS BENEDEN NEDERLANDSE UITLOOGEISEN

De jarenlange door Dak & Milieu gecoördineerde productcontroles hebben geleid tot een enorme database met meetresultaten. Uit deze database blijkt dat de gemiddelde uitloogwaarden van bitumen dakbedekking en bitumen shingles ver beneden de Nederlandse Besluit Bodemkwaliteit eisen liggen. De resultaten zijn zodanig goed, dat de bij Dak & Milieu aangesloten producenten voor uitloging anorganische stoffen in de laagste door de Nederlandse overheid gedefinieerde risicoklasse zijn in gedeeld. In de navolgende tabel is de gemiddelde prestatie weergegeven.

Stof	Nederlandse Eisen	Gemiddelde prestatie bitumen dakbedekking / Bitumen shingles (mg/m2)
Antimoon	8,7	< 2
Arseen	260	< 10
Barium	1500	< 4
Cadmium	3,8	< 0,2
Chroom	120	< 2
Kobalt	60	< 2
Koper	98	< 2
Kwik	1,4	< 0,06
Lood	400	< 4
Molybdeen	144	< 1
Nikkel	81	< 2
Seleen	4,8	< 1
Tin	50	< 3
Vanadium	320	< 4
Zink	800	< 10
Fluoride	2500	< 40
Chloride	101000	< 260

EUROPESE NORMEN UITLOGING

De Europese normen voor het meten van uitloging van stoffen uit bouwproducten zijn inmiddels als voornorm beschikbaar. Dak & Milieu heeft door SGS-Intron uit Sittard vergelijkend onderzoek laten doen tussen de Europese norm en de NEN-norm. Conclusie: de Europese norm die voor dakbedekkingsmaterialen zal gaan gelden is vergelijkbaar met de Nederlandse norm. De Dak & Milieu testresultaten zullen dan ook straks worden gebruikt om Europees aan te tonen dat bitumen dakbedekking en bitumen shingles voldoen aan alle de uitloogeisen in de overige Europese lidstaten. Wij verwachten dat de Europese Commissie zal besluiten dat bitumen dakbedekking in de laagste risicoklasse zal worden ingedeeld.

UITLOGING ORGANISCHE STOFFEN

Het Besluit Bodemkwaliteit stel eisen aan het maximale gehalte voor een beperkt aan organische stoffen (bijvoorbeeld PAK). Dit betekent dat de producten van de bij Dak & Milieu aangesloten producenten in het kader van de certificatie bij voortduring op dit aspect worden gecontroleerd.

Dak & Milieu heeft echter altijd gepleit voor uitloogeisen in plaats van samenstellingseisen. Dit geeft een beter beeld van de mogelijke schade aan het milieu. SGS-Intron BV uit Sittard heeft daarom op verzoek van Dak & Milieu het uitlooggedrag van organische componenten uit bitumen producten onderzocht. De hoofdconclusies waren:

• er zijn geschikte bepalingsmethoden voor uitloging organische componenten, en
• er werd geen uitloging PAK (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) vastgesteld. Als deze stoffen al aanwezig zijn, dan zijn ze zo innig verbonden met het bitumen dat ze niet vrij kunnen komen.

Het resultaat van de studie is gepubliceerd in het tijdschrift ‘Land + Water’, nummer 2 2002.
Inmiddels is ook een Europese testmethode gepubliceerd. SGS heeft de uitloogtesten vervolgens conform deze Europese voornorm herhaald. De uitkomsten bevestigen de conclusies.

BITUMEN DAKBEDEKKING: AFKOPPELEN HEMELWATERAFVOER GÉÉN PROBLEEM

In aanvulling op het laboratoriumonderzoek in het kader van het besluit Bodemkwaliteit heeft stichting Dak & Milieu Tauw BV de opdracht verstrekt de positieve laboratorium resultaten te laten bevestigen door een praktijkonderzoek. Tauw concludeert op basis van dit onderzoek dat het regenwater van bitumen dakbedekkingen niet anders hoeft te worden behandeld dan water van andere daken. Dit betekent wederom een bevestiging dat hemelwaterafvoeren van daken met bitumen dakbedekkingen altijd afgekoppeld kunnen worden van het riool. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het vakblad Land + Water. Klik hier voor het complete artikel.

AFKOPPELEN BETEKENT MINDER KOSTEN

Vanwege de goede prestaties mogen de goten en regenpijpen van daken met bitumen dakbedekkingen afgekoppeld worden van het riool en kan hemelwater zonder probleem worden afgevoerd naar de natuur. Bitumen dakbedekkingen zijn dus niet alleen beter voor het milieu, maar betekenen tevens:

• kleiner rioolstelsel;
• geen onnodige reiniging schoon water;
• kleiner capaciteit reinigingsinstallaties;
• beperking overstromingsrisico’s in steden.

DEELNEMERS

De deelname aan het project Besluit Bodemkwaliteit staat open voor fabrikanten van bitumen shingles en bitumen dakbedekkingen. Op dit moment nemen producenten uit België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Rusland en de USA aan het cluster besluit Bodemkwaliteit.

Deelnemers cluster Besluit Bodemkwaliteit

• Bauder BV locatie Achim (Germany)
• Bauder BV locatie Bochum (Germany)
• Copernit SpA locatie Pegognaga (Italy)
• BMI Groningen (The Netherlands)
• BMI Flachdachsysteme GmbH locatie Bamberg (Germany)
• BMI Flachdachsysteme GmbH locatie Saarwellingen (Germany)
• BMI Flachdachsysteme GmbH locatie Werne (Germany)
• BMI locatie Mondoubleau (France)
• IKO NV locatie Antwerpen (Belgium)
• IKO Sales International NV locatie Seneca (Slovakia)
• IKO SAS locatie Tourville la Riviere (France)
• Imper Italia SpA locatie Mappano (Italy)
• Imperbel SA / Derbigum SA locatie Perwez (Belgium)
• Matco SpA locatie Ronco All Adige (Italy)
• Polyglass SpA locatie Negrisia Di Ponte Di Piave (Italy)
• Saint Gobain Certainteed Corporation locatie Valley Forge (USA)
• Soprema Nederland BV locatie IJlst (The Netherlands)
• Soprema NV locatie Grobbendonk (Belgium)
• Soprema NV locatie Schoten (Belgium)
• Soprema NV locatie Strasbourg (France)
• Wédéflex/Index SpA locatie Verona (Italy)